SƯ TỬ TUYẾT BỜM XANH
*
*
Patrul Rinpoche được cầu hôn
Trên miền cao nguyên Golok phía Đông Tây Tạng, Patrul Rinpoche (8) gặp một người đàn bà đang khóc lóc thảm thiết với ba đứa con nhỏ, trên đường đi Dzatschuka.
Người giác ngộ phiêu bồng này hỏi thăm người đàn bà và được biết ông chồng đã bị gấu ăn thịt, và cả gia đình bây giờ phải kéo về phố xa để xin ăn, nếu không cả nhà chỉ chờ chết đói.
Patrul liền cõng một đứa bé trên vai, tay dắt đứa kia và nói: "Đường đi đến Dzatschuka còn xa, vì thế tôi phải đi cùng mà giúp đỡ cho bà”.
Người đàn bà mừng rỡ và cùng đi với Patrul suốt một vùng vắng người. Bà lo mang đứa bé mới sinh và Patrul thì vai cõng đứa này, tay dắt đứa kia và cả nhà từ từ đi về phía Nam. Buổi tối Patrul bọc hai đứa nhỏ trong áo ấm của mình để chúng khỏi chết cóng trong đêm lạnh. Sáng tối hai người lớn nấu trà quanh đám củi và chia nhau ăn phần dự trữ ít ỏi của Patrul.
Giữa đường họ gặp các người chăn trừu hay kẻ hành hương và mọi người đều xem đây là một gia đình hết sức bình thường đi lễ thánh địa. Không ai nghĩ ngợi gì về con người và đứa trẻ trên vai là ai, người đàn bà nọ thì lại càng không biết. Khi cả nhóm đến một nơi khá đông người thì người đàn bà cùng Patrul Rinpoche bắt đầu ăn xin, để mua các thứ như bột, bơ sữa chua mà sống.
Nhóm người nhỏ bé này xem ra ngày càng bớt buồn trên đường đi vì niềm an lạc xuất phát từ một tâm thức giác ngộ như Patrul có thể xoa dịu những tâm hồn sôi sục. Khi họ vừa đến ngoại ô của Dzatschuka thì gia đình ăn xin này hầu như cất được một bài ca, người đàn bà kiếm nơi ăn xin còn Patrul đi đâu mất.
Một lúc sau Patrul về lại, mang theo nhiều thực phẩm nhưng mặt mày xem ra có chút ưu tư. Bà quả phụ hỏi thăm lí do ưu tư thì Patrul nói: "Chẳng có gì quan trọng. Tôi định làm chút việc, nhưng ở đây, các chuyện nhảm nhí lại được lan truyền nhanh như chớp”.
“Nhưng một người ăn xin nghèo khổ như ông lại quan tâm gì đến chuyện đó”. Người đàn bà ngạc nhiên.
“Thì…đúng như vậy, ta hãy đi tiếp”.
Một lúc sau cả nhóm đến tu viện nằm về phía Bắc của Dzatschuka. Dưới chân ngọn đồi của tu viện, Patrul nói với người đàn bà: "Tôi phải dừng ở đây vài bữa. Trong ba ngày nữa, bà sẽ gặp lại tôi và tất cả sẽ được chuẩn bị chu đáo”.
Người đàn bà quá đã có kế hoạch khác. Trong quãng đường đi, người bạn đồng hành đó đã gây niềm cảm mến. Bà thấy rằng đã vượt qua nỗi khổ đau mất chồng, một phần nhờ một cái gì rất êm dịu phát ra từ người đó. Bà vội nói: "Đừng làm thế, suốt một thời gian dài anh đã ở với chúng tôi, hãy ở lại. Nếu anh muốn, chúng ta sẽ thành vợ chồng, hay ít nhất cũng cùng nhau đi suốt cuộc đời này. Đừng bỏ rơi mẹ con tôi”.
Nhưng vị đạo sư đã có một quyết định không thể dời đổi. "Tôichỉ là một trong những người giúp đỡ bà. Hãy tin rằng mọi sự sẽ tốt lành. Ba ngày nữa bà sẽ trở lại và sẽ gặp tôi”. Nói xong, Patrul quay người leo lên đồi. Người đàn bà đành ở lại dưới thung lũng với các con và thực phẩm vừa kiếm được.
Ngày hôm sau người ta bắt đầu lan truyền tin “Đạo sư giác ngộ Patrul từ xa đến đây và giảng pháp cho chúng ta”. Mọi nguời đổ xô đến tu viện, dựng lều trước cửa và lo lắng tổ chức buổi lễ.
Góa phụ kia nghe tin, có chút hy vọng "Sự có mặt của một đạo sư danh tiếng như thế quả thật là một điềm tốt. Ta sẽ kiếm ngài, dâng hiến tặng phẩm để cầu nguyện cho ông chồng xấu số”. Nàng gom góp mọi thực phẩm xin được, mang theo ba đứa con, tìm đường đến tu viện.
Patrul Rinpoche là người không bao giờ nhận tặng phẩm. Nhưng lần này ngài ra lệnh cho các vị Lạt-ma hãy giữ mọi tặng phẩm lại "Ta đợi một người, người này sẽ được nhận các thứ”.
Các vị Lạt-ma ngạc nhiên, nhưng không có gì khác hơn là nghe lời Phật (Patrul) và dồn tất cả tặng phẩm trong một phòng riêng.
Nàng góa phụ và các con vào trong chính điện, nơi Patrul giảng pháp, họ tìm được một chỗ đứng xa phía sau, không thấy mặt Patrul, chỉ nghe tiếng. Cuối buổi giảng, sau phần cầu nguyện kết thúc, mỗi người lần lượt đi ngang trước Patrul và được tận mắt nhìn vào mắt ngài.
Đến lượt nàng góa phụ, bấy giờ nàng mới biết ai đã đi suốt một đoạn đường dài với mình. Nàng kêu lên một tiếng hốt hoảng, đưa tay bịt miệng. Patrul mỉm cười hiền từ và đưa tay đặt trên đầu nàng.
“Hãy tha lỗi cho con”, nàng nói, “con đã không nhận ra ngài suốt một thời gian. Trời đất! Ngài cõng con của con trên vai…và còn con thì lại đòi cưới ngài, một vị đạo sư tôn kính”.
Patrul cười và nói rõ lỗi tại Ngài vì Ngài chỉ muốn không ai biết mình để có thể tự do đi lại trong xứ này như một con chim trời. Sau đó ngài quay lại nói với các vị Lạt-ma: "Đây là người mà ta đợi. Cũng nhờ người này mà ta đến đây. Hãy tặng cho gia đình này tất cả tặng phẩm và hãy lo lắng cho họ. Hãy xem họ như chính ta”.
Các vị Lạt-ma hiểu rất rõ Patrul muốn nói điều gì: Ngài nói hãy xem họ như chính ta với nghĩa thật nhất.
- Tác giả : Surya Das
- Dịch giả : Nguyễn Tường Bách
(8) Patrul Rinpoche
(1808-1887): Một trong những đại sư quan trọng nhất của Đại
Thành Nyingmapa, học trò của Dodrup Chen. Học trò quan trọng của ngài là
Jumi Pham Nam và Dodrup Chen thứ ba.
*
